Jesienna profilaktyka zdrowotna – na jakie badania warto się umówić?

Potrzebujesz e Recepty?

Rozpocznij e-konsultację
po receptę online

Jesień to doskonały moment, aby zadbać o swoje zdrowie i wykonać potrzebne badania profilaktyczne. Zmiana pór roku, krótsze dni i mniej słońca wpływają nie tylko na samopoczucie, ale także na odporność organizmu. Warto więc zaplanować wizytę u lekarza i sprawdzić najważniejsze parametry zdrowotne, które pomogą przejść przez zimę w dobrej kondycji.

Badanie poziomu witaminy D

Jesienią ilość naturalnego światła słonecznego drastycznie spada, a co za tym idzie – nasza skóra produkuje znacznie mniej witaminy D. Tymczasem jej niedobór może prowadzić do spadku odporności, pogorszenia nastroju, osłabienia kości i mięśni, a nawet problemów z koncentracją. Badanie poziomu witaminy D pozwala ocenić, czy konieczna jest suplementacja i w jakiej dawce. Wynik jest szczególnie istotny dla osób starszych, dzieci, kobiet w ciąży i osób pracujących głównie w pomieszczeniach.

Badania krwi – podstawowy pakiet

Profilaktyczne badania laboratoryjne to najlepszy sposób na wczesne wykrycie zaburzeń, które jeszcze nie dają objawów. Warto wykonać:

• Morfologia krwi – ocenia ogólny stan zdrowia, wykrywa stany zapalne, anemię, zaburzenia odporności oraz może być pierwszym sygnałem chorób przewlekłych lub niedoborów.

• Poziom glukozy – pozwala sprawdzić, czy gospodarka cukrowa organizmu działa prawidłowo; nieprawidłowy wynik może wskazywać na stan przedcukrzycowy lub cukrzycę.

• Lipidogram (cholesterol całkowity, HDL, LDL, trójglicerydy) – ocenia gospodarkę lipidową. Podwyższone wartości LDL i trójglicerydów zwiększają ryzyko miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych, natomiast wysoki poziom HDL działa ochronnie na serce.

• Próby wątrobowe (ALT, AST, ALP, bilirubina) – pozwalają ocenić kondycję i wydolność wątroby. Nieprawidłowe wyniki mogą świadczyć o jej przeciążeniu, zapaleniu, stłuszczeniu lub chorobach metabolicznych.

• Poziom żelaza i ferrytyny – umożliwia diagnozę niedoborów żelaza i wykrycie anemii z niedoboru tego pierwiastka. Zbyt niski poziom ferrytyny wskazuje na zużywanie rezerw żelaza, natomiast zbyt wysoki może sygnalizować stany zapalne lub choroby metaboliczne.

Dzięki tym parametrom lekarz oceni m.in. ryzyko anemii, cukrzycy, chorób sercowo-naczyniowych czy problemów z pracą wątroby.

Badanie znamion

Jesień to także najlepszy czas, by udać się do dermatologa i skontrolować skórę. Po lecie wiele znamion mogło się zmienić pod wpływem słońca, dlatego warto wykonać badanie znamion dermatoskopem. Pozwala ono wykryć wczesne objawy czerniaka i innych nowotworów skóry. Regularna kontrola skóry powinna być elementem profilaktyki u osób w każdym wieku, szczególnie tych o jasnej karnacji, z dużą liczbą pieprzyków czy obciążeniem rodzinnym.

Potrzebujesz skierowania lub chcesz umówić się na wizytę lekarską online? Sprawdź:
Teleporada 
Recepta online
L4 online
Skierowanie online

Badania profilaktyczne dla kobiet i mężczyzn

Oprócz badań ogólnych warto uwzględnić także te dostosowane do płci i wieku:

• • Kobiety:

    • Cytologia – podstawowe badanie ginekologiczne pozwalające na wczesne wykrycie nieprawidłowych komórek szyjki macicy oraz stanów przednowotworowych i raka szyjki macicy. Zalecane wykonywanie co 1–3 lata, w zależności od wieku i wyników poprzednich badań.

    • USG piersi – umożliwia ocenę struktury piersi, wykrycie torbieli, guzków oraz innych zmian. Szczególnie ważne u kobiet młodszych, u których tkanka gruczołowa utrudnia ocenę w mammografii.

    • Mammografia (po 40. roku życia) – badanie radiologiczne pozwalające na bardzo wczesne wykrycie raka piersi, często zanim zmiana będzie wyczuwalna palpacyjnie. Zalecane szczególnie jako badanie przesiewowe po 40.–50. roku życia.

  • Mężczyźni:

    • Badanie prostaty (PSA) – oznaczenie antygenu swoistego dla stercza we krwi. Podwyższony poziom może sugerować przerost gruczołu krokowego, stan zapalny lub raka prostaty. Szczególnie ważne po 45. roku życia.

    • USG jąder – pozwala na ocenę obecności guzków, torbieli, wodniaka oraz wczesne wykrycie zmian nowotworowych. Zalecane przy nieprawidłowościach wyczuwalnych samobadaniem lub obciążeniu rodzinnym nowotworami jąder.

  • Osoby po 40. roku życia:

    • EKG – podstawowe badanie pracy serca. Umożliwia wykrycie zaburzeń rytmu, choroby wieńcowej, niedokrwienia czy przebytych bezobjawowych zawałów.

    • Kontrola ciśnienia tętniczego – regularne pomiary pozwalają wcześnie wykryć nadciśnienie, które często rozwija się bezobjawowo i zwiększa ryzyko zawału czy udaru.

    • Badanie poziomu hormonów tarczycy (TSH, FT3, FT4) – pozwala ocenić pracę tarczycy. Niedobór lub nadmiar hormonów może prowadzić do przyrostu masy ciała, problemów z koncentracją, spadku energii, a także zwiększać ryzyko chorób sercowo‑naczyniowych.

Badania układu odpornościowego i infekcji sezonowych

Przed zimą warto też sprawdzić ogólną odporność i wykonać badania, które mogą uchronić przed poważniejszymi chorobami. Lekarz może zlecić m.in. oznaczenie poziomu CRP, badanie OB czy dodatkowe testy w przypadku częstych infekcji.

Dlaczego warto zrobić badania jesienią?

• organizm wchodzi w etap zwiększonej podatności na infekcje,

• mniejsza ilość słońca obniża nastrój i odporność,

• łatwiej jest zaplanować kontrole, zanim pojawią się zimowe przeziębienia i większe kolejki w przychodniach.

Regularna profilaktyka pozwala nie tylko wcześnie wykryć wiele schorzeń, ale także poprawić jakość życia i uniknąć poważnych powikłań zdrowotnych. Jesień to dobry czas, aby zatroszczyć się o siebie i przygotować organizm na nadchodzące, chłodniejsze miesiące.